Περί

Η ιδέα, πίσω από την "Ιδαία" και
οι εμπειρίες, πίσω από την ιδέα...

Ε

Δεν είναι λίγες οι φορές, που έχω παρουσιάσει την δουλειά μου σε διάφορες σχετικές εκδηλώσεις. Οι πρώτες ερωτήσεις που μου γίνονται συνήθως, είναι: “Γιατί γράφεις; Τι έχεις να προσθέσεις ή να πεις περισσότερο, ή και διαφορετικά, από όσα έχουν ήδη γραφτεί;” 

Ξεκίνησα να γράφω από μικρή ηλικία, καθώς μέσα από το γράψιμο έβρισκα διεξόδους έκφρασης και δημιουργικότητας. Η επαφή μου με την Φύση, ήταν κομμάτι της καθημερινότητάς μου, από την παιδική μου ηλικία, μέχρι και σήμερα! Γρήγορα αναπτύχθηκε μέσα μου μια “οικολογική συνείδηση” η οποία, μέχρι σήμερα, λειτουργεί σαν την εσωτερική, αλάνθαστη, πυξίδα μου. Όταν συνειδητοποίησα την έλλειψη της Μαλοτήρας από τον Ψηλορείτη, όπου ευδοκιμούσε κι άνθιζε από την αρχαιότητα, συγκλονίστηκα! Και δεν πρόκειται, απλά για μια “έλλειψη” που θ’ αναπληρωθεί στα επόμενα χρόνια, αλλά για μια οικολογική καταστροφή, ανυπολόγιστων διαστάσεων και με δυσοίωνες προβλέψεις για το οικοσύστημα, αλλά και με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον άνθρωπο. Η εξαφάνιση της Μαλοτήρας είναι μόνο η αρχή. Ο Έρωντας (το γνωστό μας Δίκταμο), βρίσκεται επίσης σε άμεσο κίνδυνο έλλειψης, όπως και άλλα φυτά ή βότανα. Η γη μας, καταστρέφεται, “ερημοποιείται”.  
Τα δέντρα, οι θάμνοι, ακόμα και η πιο χαμηλή βλάστηση, έχουν έναν σημαντικό ρόλο στην ισορροπία του οικοσυστήματος, που συχνά παραβλέπεται. Οι ρίζες τους, συγκρατούν το χώμα, αλλά και το νερό της βροχής. Όταν η βλάστηση σε μια περιοχή, λιγοστεύει -για διάφορους λόγους- τότε, το χώμα, παρασύρεται ευκολότερα από τα ορμητικά νερά της βροχής, δημιουργώντας το φαινόμενο της “ερημοποίησης”, μια από τις σοβαρότερες πληγές της γης, καθώς είναι ένα φαινόμενο, πολύ δύσκολα αναστρέψιμο.  
Έτσι ξεκίνησα να γράφω για τον μύθο του Μαλοτήρα, αφενός προς ενημέρωση κι αφετέρου προς ευαισθητοποίηση. Είναι άλλωστε ένα πολύ σημαντικό βότανο, με πάρα πολλές ευεργετικές ιδιότητες και οφέλη για τον άνθρωπο. 

Ε

Το δεύτερο πράγμα που με ρωτάνε, είναι: “Γιατί ένα παιδικό βιβλίο, και όχι κάποια δημοσίευση, σε μια εφημερίδα ή ένα περιοδικό;” 

Σίγουρα, το να δραστηριοποιούμαστε συλλογικά, σαν μέλη οικολογικών οργανώσεων, είτε ατομικά, με προσωπικές δράσεις ανακύκλωσης ή κομποστοποίησης, βοηθάει πάρα πολύ. Όμως δεν φτάνει μόνο αυτό. Θα πρέπει να περάσουν αυτές οι Αξίες και στα παιδιά μας, δίνοντας τα κατάλληλα παραδείγματα και καλλιεργώντας την αντίστοιχη οικολογική συνείδηση και παιδεία.
Στο πλαίσιο αυτό, πιστεύω ότι ένα παιδικό βιβλίο, και μάλιστα με την μορφή εξιστόρησης μύθων, μπορεί ν’ αποτελέσει το έναυσμα για την αφύπνιση της οικολογικής συνείδησης, καθώς η ίδια η Γη αποτελεί έναν ζωντανό οργανισμό, που κινδυνεύει περισσότερο από τον ίδιο τον άνθρωπο, παρά απ’ οτιδήποτε άλλο. Ας μην ξεχνάμε, πως η Μυθολογία αποτέλεσε την βάση για την ανάπτυξη της Φιλοσοφικής σκέψης, που με την σειρά της, συνέβαλε στην γένεση των Επιστημών. Χρησιμοποιώντας λοιπόν, τα  αρχετυπικά πρότυπα των Μύθων, που ήδη υπάρχουν, η οικολογική συμπεριφορά, περνάει έμμεσα, από το ασυνείδητο στο συνειδητό.
Τα παιδιά μαθαίνουν να αναγνωρίζουν το πρόβλημα, αλλά κυρίως, ν’ αναλαμβάνουν δράσεις και πρωτοβουλίες, με το να γίνονται μέρος της λύσης για την προστασία του οικοσυστήματος. Υπεύθυνοι, είμαστε όλοι μας, στον βαθμό που μας αναλογεί, και δυστυχώς, αν δεν αλλάξουμε νοοτροπία και πρακτικές, θα είμαστε συνυπεύθυνοι για τις όποιες συνέπειες. Είναι επιτακτική ανάγκη, να σώσουμε, να προστατεύσουμε, και να θεραπεύσουμε το οικοσύστημα που νοσεί, σαν να επρόκειτο για την δική μας υγεία!  
Η φιλοσοφία του μαγικού Κόσμου της Ιδαίας, βασίζεται στο: “Το δε προνοείν και προλαμβάνειν, κρείττον εστί του θεραπεύειν” που πολύ εύστοχα διατύπωσε ο Ιπποκράτης, περίπου 2,5 χιλιάδες χρόνια πριν. Αυτό είναι το πνεύμα, μέσα στο οποίο δημιουργήθηκε η σειρά των βιβλίων, και φυσικά η ζωή στον κόσμο της Ιδαίας, βασίζεται στην πρόληψη και την αρμονική συμβίωση με την μητέρα Φύση.  

Ε

“Τι ήταν αυτό που σε ώθησε στο ν’ αναλάβεις ενεργή δράση, από την συμμετοχή σου σε οικολογικές οργανώσεις, μέχρι την συγγραφή των βιβλίων σου;” 

Η σύντομη απάντηση είναι: πολιτισμικό σοκ!  
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα. Μεγαλούπολη, θόρυβος, ψηλά πυκνοκατοικημένα κτίρια, αυτοκίνητα, γρήγοροι ρυθμοί ζωής… Όταν έζησα στο νησί του άντρα μου, στην Ικαρία, έπαθα αυτό που λέμε “πολιτισμικό σοκ”. Σα να βρέθηκα με μιας, σε άλλον Κόσμο! Τα πρόσωπα των ανθρώπων φεγγοβολούσαν από μια, απροσδιόριστη για μένα, χαρά και ικανοποίηση. Υπέροχοι άνθρωποι, που με καλοδέχονταν στα σπίτια τους, κάνοντας τα πάντα για να μ’ ευχαριστήσουν, στα πλαίσια μιας περίφημης παραδοσιακής φιλοξενίας. Πεντανόστημα φαγητά, μαγειρεμένα στον ξυλόφουρνο, και τα βλέμματά τους καρφωμένα πάνω μου, να κρέμονται από τα χείλη μου, σαν να ήμουν κριτής γαστρονομίας… Μέχρι και το χώμα μοσχοβολούσε, μετά την βροχή!  
Έχοντας περάσει πολλές από τις παιδικές μου διακοπές στην Κρήτη, κοντά στην θεία μου, καλοκαίρια κυρίως, αλλά πολλές φορές και Χριστούγεννα και Λαμπρή, το φυσικό περιβάλλον του “χωριού” ή του νησιού, δεν μου ήταν άγνωστο. Όλες αυτές οι υπέροχες εμπειρίες, αποτυπώθηκαν βαθιά, στο παιδικό μου ασυνείδητο, κι όταν ήρθε η ώρα, εμφανίστηκαν σαν συνειδητές αποφάσεις, για την επιλογή του τρόπου ζωής που μου ταιριάζει. Έτσι, σαν ενήλικας πλέον, αισθάνομαι την ζωή στην Φύση, μια επιτακτική ανάγκη, σαν επιστροφή σ’ ένα δεύτερο σπίτι μου.  
Όμως το ανόθευτο μεγαλείο της Φύσης των ονείρων μου, επισκιάζεται από την απομύζηση και την εξάντληση των φυσικών πόρων, με την χρόνια εμμονή του Ανθρώπου για την εκμετάλλευσή της. Μπορεί το όραμά μου να μοιάζει ουτοπικό, αλλά δεν γράφω παραμύθια για βραδινές “καληνύχτες”. Γράφω ιστορίες για μικρά και μεγάλα “παιδιά”, που έχουν την δύναμη ν’ αλλάξουν τον τρόπο που σκεφτόμαστε, τον τρόπο που πράττουμε, και τελικά ν’ αλλάξουν, γιατί όχι, τον Κόσμο… 
Ασπασία Καγιαλάρη

Copyright © 2024. Ασπασία Καγιαλάρη.